بسته به اینکه از چه کسی میپرسید، داشتن یک روتین مراقبت از پوست، میتواند به معنای میلیونها چیز متفاوت باشد. بیایید با واقعیت روبرو شویم، بهنظر میرسد که روزانه انواع دستگاهها و درمانهای جدید پوستی وارد بازار میشوند و واقعاً تشخیص اینکه باید زمان، انرژی و پول خود را کجا متمرکز کنید، دشوار میشود. این روزها کار به جایی رسیده که مراقبت پوست طیف گستردهای پیدا کرده. در یک سر این بازه افرادی وجود دارند که روتینهای 10 مرحلهای مراقبت از پوست را با تعصب و پشتکار دنبال میکنند؛ در طرف دیگر این طیف هم افرادی ایستادهاند که شبها قبل از رفتن به تختخواب تنها یک دستمال مرطوب آرایشی به صورتشان میکشند و بس! البته افرادی هم بیرون از گود ایستادهاند که هیچ کاری برای پوستشان انجام نمیدهند!
مهم نیست که شما کجای این طیف قرار بگیرید، هیچ یک از این نمونهها لزوماً ایده آل نیستند، اما همیشه جایی برای یادگیری و بازگشت به اصول اولیه وجود دارد. ما در خانمی اصول اولیه یک روتین مراقبت از پوستِ موثر را که ارزش وقت و هزینه شما را داشته باشد و واقعا آن را انجام بدهید، جمعآوری کردهایم. دیگر برای داشتن پوستی زیبا نیازی به روتینهای 10 مرحلهای ندارید. با ما همراه باشید تا ببینیم مراحل روتین پوستی؛ بایدها و نبایدهای مراقبت از پوست چیست؟
نوع پوست شما مهم است. ممکن است فکر کنید پوست خشک، چرب یا حساس دارید، اما آیا واقعا نوع پوست خود را میشناسید؟ دانستن نوع پوستتان، میتواند دفعه بعد که قصد خرید لوازم آرایشی یا بهداشتی داشتید، به شما کمک کند. در واقع، استفاده از محصولات نامناسب برای نوع پوست شما، میتواند آکنه، خشکی یا سایر مشکلات پوستی را بدتر کند.
برای تشخیص نوع پوست خود، چند ساعت پس از دوش گرفتن به این فکر کنید که پوست شما بدون آرایش یا محصول مراقبتی روی آن، چه وضعیتی دارد. اگر کمی چرب یا براق شد، احتمالاً پوستتان چرب است. اگر احساس میکنید خشک یا پوسته پوسته میشود، پوست خشکی دارید. اگر در بعضی نقاط پوستتان خشک است و در بعضی نقاط(معمولاً در ناحیه T) پوستِ چرب دارید، پوستتان مختلط است. اگر هیچ یک از این چیزها را ندارید، پوست شما معمولی است. دانستن نوع پوستتان به شما کمک میکند تا به سمت محصولاتی هدایت شوید که خشکی و چربی را مدیریت میکنند و در عینحال ب سایر نگرانیهای پوستی شما را برطرف میکنند.
اگر هنگام استفاده از محصولات خاصی پوست شما تحریک میشود، اگر تا بهحال به محصول مراقبتی خاصی حساسیت نشان دادهاید یا بیماریهای خاص پوستی، مثل اگزما ، پسوریازیس ، روزاسه و … دارید، پوست شما حساس است. افرادی که پوست حساس دارند، ممکن است پوست چرب، خشک، مختلط یا نرمال هم داشته باشند، اما بهتر است در انتخاب محصولاتی که باعث تحریک یا تشدید شرایط پوستی نمیشوند، دقت بیشتری داشته باشند.
روتین صبحگاهی
هیچچیز به اندازه شستن صورت با آب سرد، آن هم بعد از بیدار شدن، نشاطآور نیست. اما ممکن است گاهی اوقات در مورد بهترین پاککنندهای که میتوانید استفاده کنید، کمی دو دل باشید. نه آرایشی روی صورتتان هست که بخواهید تمیزش کنید و نه از باشگاه آمدهاید که عرق کرده باشید. ممکن است حتی فکر کنید که بههمین دلایل نیازی به پاککننده یا شوینده صورت ندارید. پس باید از چه چیزی استفاده کنید؟ پوست شما که احساس کثیفی نمیکند!
شما باید از یک پاککننده ملایم استفاده کنید و از استفاده از آب خیلی داغ که میتواند برای صورت شما مضر باشد، خودداری کنید. پس از تمیز کردن پوست هم میتوانید بلافاصله از یک مرطوبکننده صورت استفاده کنید یا اگر دوست دارید قبل از مرطوبکننده از یک سرم آنتی اکسیدان استفاده کنید. آنتی اکسیدانها باید در طول روز استفاده شوند، چون روز زمانی است که بیشتر در معرض آفتاب و آلودگی قرار میگیرید. آلودگیها و اشعه مضر آفتاب باعث ایجاد گونههای فعال اکسیژن، یعنی رادیکالهای آزاد، میشوند که کلاژن و الاستین (پروتئینهای سازنده پوست) را تجزیه میکنند و DNA را جهش میدهند که منجر به افتادگی، کدر شدن و لک شدن پوست میشوند.
ما برای پوستهای خشک یا مختلط، سرمهای مرطوبکننده حاوی ویتامین C و فرولیک اسید و برای پوستهای چرب، سرمهای آنتیاکسیدان سبک یا فاقد چربی را توصیه میکنیم. اگر میخواهید آبرسانی بیشتری به این ترکیب اضافه کنید، هیالورونیک اسید یک گزینه عالی برای لایهبندی زیر مرطوبکننده است، چون برای اکثر انواع پوست کار میکند و ملایم است.
مرطوبکننده صورتی که انتخاب میکنید، به نوع پوست، مشکلات پوستی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. اگر مستعد آکنه هستید یا قرمزی یا لکههای قهوهای دارید، مرطوب کننده با غلظت بالای نیاسینامید برای شما مناسب است، چرا که به تسکین التهاب کمک میکند و لکههای قهوه ای را با گذشت زمان روشن میکند. در نهایت، همیشه باید روتین مراقبت از پوست صبحگاهی خود را قبل از آرایش کردن یا ترک خانه با کرم ضد آفتاب کامل کنید. توصیه میشود که از ضد آفتابی با حداقل SPF 30 استفاده کنید.
روتین شامگاهی
روتین عصرانه شما با چند ترفند ساده میتواند بسیار شبیه به برنامه صبحگاهی شما باشد. همیشه اول باید آرایش خود را پاک کنید و پوست خود را، بهخصوص شب قبل از خواب، تمیز کنید. نشستن صورت قبل از خواب یکی از بزرگترین اشتباهات در مراقبت از پوست است. استفاده از دستمالهای پاککننده آرایش بهجای شستوشوی صورت آنچه که باید را انجام نمیدهد. دستمالهای مرطوب آرایشی مواد شیمیایی زیادی دارند، بنابراین فقط از آنها به اندازه نیاز استفاده کنید، آن هم نه بهعنوان جایگزین شوینده صورت. دستمال مرطوب پاککننده آرایش را میتوانید قبل از شستن صورت با شوینده مناسب استفاده کنید. بههر حال برای تمیز شدن منافذ پوست، لازم است که پوستتان را با شوینده تمیز کنید، پس به دستمال مرطوب بسنده نکنید.
اگر در طول روز از آرایش سنگین یا کرم ضد آفتاب استفاده میکنید (که امیدواریم چنین باشد)، ممکن است متوجه شوید که پاککننده شما تمام آرایش شما را پاک نمیکند یا پوستتان همچنان احساس چربی دارد. در اینصورت، میتوانید به تمیز کردن دو مرحلهای رو بیاورید: فرآیندی که در آن ابتدا با یک پاککننده مبتنی بر روغن صورتتان را پاک میکنید و بعد از یک شوینده یا پاککننده مبتنی بر آب یا میسلار واتر استفاده میکنید تا هر چیزی را که باقی مانده است، پاک کنید. در آخر، بعد از اینکه صورتتان را تمیز کردید، از مرطوبکننده استفاده کنید. همیشه باید بعد از تمیز کردن پوستتان، از مرطوبکننده استفاده کنید.
این سادهترین روتین مراقبت از پوست است که میتوانید انجام دهید. آنچه برایتان توضیح دادیم یک روتین ساده، مختصر و مفید است، شما میتوانید روتینتان را کاملتر کنید و از تونر، سرم، روغن، انواع کرم شب و روز و… هم استفاده کنید و قطعا نتایج بیشتری هم بگیرید.
چه زمانی و چگونه لایهبرداری کنیم
بهطور کلی، شما باید فقط دو بار در هفته با اسکراب، صورت خود را لایهبرداری کنید. برای نتیجه بهتر و بیشتر، بعد از استفاده از شوینده صورت و شستشوی کامل با آب گرم، از اسکراب استفاده کنید. توصیه میکنیم اگر تازهکار هستید، از اسکرابهای خشن برای لایهبرداری استفاده نکنید و در عوض از یک محصول لایهبردار شیمیایی استفاده کنید. ممکن است لایهبرداری شیمیایی مثل AHA یا BHA ترسناک بهنظر برسد، اما در واقع این لایهبردارها کمتر از یک اسکراب خشن پوست شما را میسایند.
با افزایش سن هم محصولات AHA و BHA باید برای کمک به تسریع چرخش سلولی پوست استفاده شوند، چون سرعت جایگزینی سلولهای پوست از 40 سالگی ما کند میشود. از طرف دیگر، افراط در استفاده از لایهبردارهای شیمیایی آسان است، بنابراین استفاده کم و بهموقع از آنها بسیار مهم است. استفاده بیش از حد از AHA یا BHA در انواع پوستهای جوان میتواند منجر به خشکی و پوسته پوسته شدن و ناتوانی در تحمل مواد موثرترِ ضدپیری، مثل رتینوئیدها شود.
تغذیه
شما ممکن است پوستی رنگپریده، پوستی خشک یا پوستی با چروکهای ریز پیدا کنید، اما قرار نیست یک شبه اتفاق بیفتد؛ اما اگر پوستتان را گرسنه نگه دارید، بهسرعت تأثیراتش ظاهر خواهند شد، شاید حتی یک شبه! علاوه براین، وقتی رژیم غذایی شما مواد خاصی که برای پوست سالم، لازم هستند را در بر نگیرد، مشکلات پوستی جدید و حتی جدیتر هم سروکلهشان پیدا میشود. ممکن است ناگهان با آکنه، اگزما یا پسوریازیس مواجه شوید. بسیاری از مشکلات مزمن پوستی را میتوان مستقیماً با رژیم غذایی مرتبط دانست.
تحقیقات در مورد بهترین غذاها برای پوست سالم محدود است. با اینحال، بهنظر میرسد غذاهای غنی از آنتی اکسیدان برای پوست اثر محافظتی دارند. این مواد غذایی را دوستدار پوستتان در نظر بگیرید: هویج، زردآلو و سایر میوهها و سبزیجات زرد و نارنجی، اسفناج و سایر سبزیجات برگ سبز، گوجه فرنگی، توتها (بِریها)، لوبیا، نخود و عدس، ماهی قزلآلا، سالمون و سایر ماهیهای چرب، آجیل و دانهها.
از طرف دیگر، بهنظر میرسد بعضی از غذاها با آسیبهای پوستی مرتبط هستند. مثلا رژیمهای غذایی سرشار از قندهای فرآوری شده یا تصفیه شده یا سایر کربوهیدراتها و چربیهای ناسالم، باعث پیری پوست میشود.
بهیاد داشته باشید، بسیاری از بهترین غذاها برای پوست سالم، سلامت عمومی شما را هم بهبود میبخشند، پس بهجای تمرکز بر روی غذاهای خاص برای پوست سالم، روی یک رژیم غذایی سالم تمرکز کنید. میوه و سبزیجات فراوان بخورید. محصولات لبنی کمچرب یا بدونچربی را انتخاب کنید. آجیل، دانهها و لوبیا را در وعدههای غذایی مورد علاقهتان قرار دهید. نانهای سبوسدار را انتخاب کنید و شیرینیها را محدود کنید.
هر چیزی که میخورید نه تنها به بخشی از وجود درونی شما، بلکه به بافت بیرونی بدن شما هم تبدیل میشود. هرچه غذاهایی که مصرف میکنید سالمتر باشند، پوست شما هم بهتر بهنظر خواهد رسید.
چند نکته
از ضد آفتابهایی با SPF 30 و بالاتر استفاده کنید. 15 دقیقه قبل از اینکه در معرض نور خورشید قرار بگیرید، ضد آفتاب بزنید. بهاندازه یک سکه کوچک از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. زمانی که بیرون از منزل بهستید، هر 2 تا 3 ساعت یک بار ضد آفتاب خود را تجدید کنید.
با آکنه خود آشنا شوید. سرسفیدهای مزاحم به اسید سالیسیلیک نیاز دارند و جوشهای هورمونی (زیر پوست) را میتوان با محصولات مبتنی بر گوگرد درمان کرد. قبل از اینکه بتوانید اقدامی انجام دهید، باید بدانید که با چه چیزی سر و کار دارید!
یک راه آسان برای این که بفهمید پوستتان بیآب شده یا نه، این است که به آرامی پوستِ پشتِ دست خود را بکشید. اگر سریع سر جایش برگشت، پوست شما هیدراته است و رطوبت کافی دارد، اما اگر چند ثانیه طول بکشد تا به جای خود برگردد، احتمالاً پوست شما کم آب شده است.
سرمها، تونرها، لایهبردارها و درمانهای تجویزی باید بعد از پاکسازی و قبل از مرطوبکننده استفاده شوند.
روبالشی خود را مرتب عوض کنید و موقع خواب موهایتان را شُل ببندید یا قبل از خواب موها را بشویید.
از استفاده از این مواد بر روی پوست خود اجتناب کنید:
- آب لیمو: ممکن است اسید سیتریک داشته باشد، اما بسیار اسیدی است و میتواند باعث ایجاد لکههای تیره پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید شود. همچنین میتواند پوست شما را خشک و تحریک کند.
- جوش شیرین: PH طبیعی پوست شما حدود 5.5 است. اما آلودگی، چربی پوست، آرایش و … میتواند وضعیت پوست شما و درنتیجه pH آن را تغییر دهد. PH جوش شیرین 8 است! جوش شیرین با این PH به پوست شما فشار وارد میکند، میزان آب آن را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهد و باعث خشکی پوست میشود.
- سیر: سیر خام میتواند باعث حساسیت پوستی، اگزما، التهاب پوست و تاول شود.
- خمیر دندان: مواد موجود در خمیردندان ممکن است میکروبها را از بین ببرند و روغن را جذب کنند، اما آنها میتوانند پوست شما را هم خشک یا تحریک کنند.
- شکر: بهعنوان یک لایهبردار، شکر برای پوست صورت شما خیلی خشن است.
- ویتامین E: استفاده موضعی از ویتامین E میتواند پوست شما را تحریک کند، تازه ثابت هم نشده است که ظاهر اسکار را بهبود میبخشد.